Angio-oedeem - symptomen, oorzaken en behandeling
Dr. Anja Loose-Roland
Bijgewerkt op 28. February 2024
Plotselinge zwelling van de huid of het slijmvlies kan wijzen op angio-oedeem, ook wel Quincke-oedeem genoemd. Ongeveer 10-20% van de bevolking krijgt in zijn leven met deze aandoening te maken. Angio-oedeem is geen eenvoudige ziekte, want er kunnen levensbedreigende bijwerkingen optreden.
Angio-oedeem Kort overzicht:
- Oorzaken: Angio-oedeem kan worden veroorzaakt door een allergische reactie, genetische aanleg, bijwerkingen van medicijnen of bepaalde ziekten.
- Symptomen: Zwelling, meestal van het gezicht, lippen, oogleden, handen, voeten of genitaliën. Ook in de keel, luchtwegen of maagdarmkanaal.
- Preventie: Het identificeren en vermijden van triggers die een allergische reactie kunnen uitlokken
- Behandeling: In acute gevallen kan een spoedbehandeling met antihistaminica en corticosteroïden nodig zijn om de symptomen te verlichten en de zwelling te verminderen.
Wat zijn de symptomen van angio-oedeem?
Er zijn twee verschillende vormen van angio-oedeem, waarvan de symptomen enigszins van elkaar verschillen. Over het algemeen hebben alle aandoeningen gemeen dat het weefsel op bepaalde plaatsen aanzienlijk opzwelt. Vaak getroffen gebieden zijn:
- Rug van handen en voeten
- Gezicht met oogleden of lippen
- Nek met strottenhoofd
- Genitaliën
- Slijmvliezen in de mond, keel of luchtwegen
- Maagdarmkanaal
Terwijl angio-oedeem in het gezicht meestal ongemakkelijk is, kan zwelling van de luchtwegen levensbedreigend zijn. De zwelling kan lichte pijn veroorzaken. Veel voorkomende begeleidende symptomen van angio-oedeem zijn [wheals](), die ernstige jeuk veroorzaken. Deze komen voornamelijk voor in episodes en vormen zich gedurende enkele uren op elk deel van het lichaam. Als de darmen zijn aangetast, kunnen misselijkheid en braken optreden.
Wat is de oorzaak van angio-oedeem?
Angio-oedeem is een immuunstoornis. De oorzaak van de symptomen is een overmatige afgifte van bepaalde hormonen. Er zijn twee verschillende vormen van angio-oedeem, die worden onderscheiden op basis van het hormoon dat ze veroorzaakt.
- Mastcelgemedieerd of histaminerge angio-oedeem: de zwelling wordt veroorzaakt door het vrijkomen van histamine in het lichaam. Histamine is een chemische boodschapper die vrijkomt bij allergische reacties en andere ontstekingsprocessen in het lichaam. Histamine kan pijn, jeuk, zwelling en roodheid van de huid veroorzaken, wat kan leiden tot angio-oedeem. Dit is een immuunaandoening die tijdens het leven ontstaat.
- Bradykinine-gemedieerd angio-oedeem: Deze aandoeningen worden veroorzaakt door een overproductie van het hormoon bradykinine in het lichaam. Bradykinine is een chemische boodschapper die normaal vrijkomt bij fysieke inspanning en verwondingen om pijn en ontstekingen te verminderen. Bij bradykinine angio-oedeem produceert het lichaam echter abnormaal hoge hoeveelheden bradykinine, wat pijn, zwelling en misselijkheid kan veroorzaken. Bij deze aandoening worden geen pieken gevormd op de huid. Deze vorm van angio-oedeem kan erfelijk zijn.
Wat is erfelijk angio-oedeem?
Erfelijk angio-oedeem (HAE) is een zeldzame aangeboren bradykinine-gemedieerde ziekte. Kinderen en volwassenen kunnen er op elke leeftijd last van hebben. De zwelling kan optreden in het strottenhoofd en gepaard gaan met kortademigheid en verslikken. Deze vorm van angio-oedeem treedt meestal op in de eerste tien levensjaren.
Welke factoren veroorzaken angio-oedeem?
Angio-oedeem kan door verschillende factoren worden veroorzaakt. De belangrijkste oorzaken zijn:
- Allergieën (bijvoorbeeld voor voedsel, insectenbeten, medicijnen).
- Overgevoeligheidsreacties op bepaalde stoffen
- Auto-immuunziekten
- [Netelroos]()
- Erfelijkheid
Angio-oedeem kan ernstige gevolgen hebben. Daarom moet de oorzaak van deze aandoening worden vastgesteld. Dit maakt een passende behandeling mogelijk en voorkomt herhaling. In veel gevallen kan de oorzaak van angio-oedeem niet worden gevonden.
Hoe wordt angio-oedeem behandeld?
Voor de behandeling van angio-oedeem moet altijd een arts worden geraadpleegd. De diagnose wordt ondersteund door een bloedtest. Voor de behandeling worden remmers tegen de activiteit van de hormonen gebruikt.
Welke arts moet ik raadplegen voor angio-oedeem?
Afhankelijk van de ernst en locatie van het angio-oedeem moet er een keuze worden gemaakt tussen verschillende artsen. Bij acute kortademigheid en ernstige slikproblemen moet onmiddellijk een spoedarts worden geraadpleegd. In het geval van niet-kritiek angio-oedeem kan een internist de juiste contactpersoon zijn, omdat hij of zij gespecialiseerd is in de diagnose en behandeling van inwendige ziekten. Afhankelijk van de oorzaak van de ziekte is verdere behandeling door een dermatoloog of klinisch immunoloog aan te raden.
Welke geneesmiddelen helpen bij angio-oedeem?
De behandeling van angio-oedeem hangt af van het uitlokkende hormoon, de ernst van de symptomen en de oorzaak. Er zijn enkele algemene benaderingen voor de behandeling van histaminerge angio-oedeem:
- Antihistaminica: deze medicijnen kunnen helpen de zwelling te verminderen en de jeuk te verlichten.
- Corticosteroïden: In ernstigere gevallen kan een arts corticosteroïden voorschrijven om de zwelling te verminderen en de ontsteking te verlichten.
- Epinefrine: Bij kortademigheid of zwelling in de keel kan een arts epinefrine als injectie geven om de ademhaling te verbeteren en zwelling te verminderen.
Deze geneesmiddelen werken niet bij bradykinine-gemedieerd angio-oedeem. Er worden voornamelijk remmers uit bloedplasma toegediend. In gevallen van erfelijk angio-oedeem (HAE) wordt een langdurige behandeling aanbevolen om de frequentie en ernst van de zwelling te verminderen.
Hoe lang duurt het om te genezen van angio-oedeem?
In de regel verdwijnt angio-oedeem binnen 72 uur. In zeldzame gevallen kan het tot 7 dagen duren voordat de symptomen volledig verdwijnen. De uitzondering hierop is chronisch angio-oedeem, dat enkele maanden kan aanhouden. Na genezing is de huid onveranderd ten opzichte van de toestand voor de ziekte.
Welke huismiddeltjes kunnen helpen bij angio-oedeem?
Huismiddeltjes zijn niet voldoende effectief tegen angio-oedeem, maar ze kunnen de behandeling wel ondersteunen. De hormonen histamine en bradykinine zorgen ervoor dat de bloedvaten verwijden en meer doorlaatbaar worden. Bij angio-oedeem gaat koeling dit effect tegen en kunnen de bloedvaten weer samentrekken. Wrongelkompressen zijn bijzonder effectief gebleken als verkoelend en vochtafdrijvend huismiddeltje. [Toverhazelaar]() heeft een samentrekkende en verkoelende werking en verlicht tegelijkertijd de jeuk. Bij netelroos met angio-oedeem helpt toverhazelaar ook om de ontsteking te remmen. Het actieve ingrediënt toverhazelaar kan worden gebruikt als een waterig kompres of als een crème. Om de huid te kalmeren kunnen de huismiddeltjes salie, arnica of aloë vera de medische behandeling ondersteunen.
Hoe wordt angio-oedeem gediagnosticeerd?
Angio-oedeem wordt gediagnosticeerd aan de hand van de klinische symptomen en de medische voorgeschiedenis van de patiënt. In sommige gevallen kunnen ook bloed- of huidtests worden uitgevoerd.
Hoe snel treedt angio-oedeem op?
Angio-oedeem kan plotseling en snel optreden, vooral als het wordt veroorzaakt door een allergische reactie. In sommige gevallen kan het echter ook langzamer optreden.
Kan stress angio-oedeem uitlokken?
Er is geen direct bewijs dat stress angio-oedeem veroorzaakt, maar stress kan het immuunsysteem beïnvloeden en mogelijk leiden tot een verhoogde vatbaarheid voor allergische reacties of andere gezondheidsproblemen.
Toverhazelaar - variëteiten, snijden, werking & producten
Naar Toverhazelaar
Labiale scheur - Symptomen, oorzaken & behandeling
Naar Labiale scheur
Waterpokken - symptomen, vaccinatie, infectie en behandeling | Hamelis
Naar Waterpokken
Hameli's visie
Naar Visie
Coccygeale fistels herkennen en behandelen
Naar Coccygeale fistels
Hardnekkige schimmelnagels behandelen
Naar SchimmelnagelsHamelis experts
Naar Experts
Pruritus - Oorzaken, symptomen en behandeling
Naar Pruritus
Anale fissuur - Symptomen. Oorzaken & huismiddeltjes
Naar Anale fissuur
Huiduitslag - oorzaken en behandeling
Naar Huiduitslag
Seborroïsch eczeem - Symptomen, oorzaken & behandeling
Naar Seborroïsch eczeem
Anale fistels - symptomen, oorzaken & behandeling
Naar Anale fistels
Anaal eczeem duurzaam behandelen
Naar Anaal eczeem
Luierdermatitis - oorzaak en behandeling van pijnlijke babybilletjes
Naar Luieruitslag
Zonnebrand - symptomen, duur & wat helpt?
Naar Zonnebrand
Intertrigo - Oorzaak, symptomen en behandeling van de huidwolf
Naar Intertrigo
Droge huid - Wat helpt ertegen?
Naar Droge huid
Anale verzakking: symptomen, oorzaken, behandeling
Naar Anale verzakking
Netelroos - Oorzaak, symptomen en behandeling
Naar Netelroos
Schurft - symptomen, oorzaak en behandeling
Naar Schurft
Rosacea in het gezicht - symptomen, oorzaken en behandeling
Naar Rosacea
Herpes genitalis - vrouw, man & symptomen
Naar Herpes genitalis
Krabben - Intieme zone, symptomen & behandeling
Naar Krabben
Dermatitis perioralis - symptomen, behandeling & huismiddeltjes
Naar Dermatitis van de voorzijde
Contactallergie - symptomen en behandeling
Naar Contact allergie
Vaginale schimmel - Symptomen, oorzaken & behandeling
Naar Vaginale mycose
Vaginale droogheid - symptomen, oorzaken & behandeling
Naar Vaginale droogheid
Aambeien - Oorzaak, symptomen, huismiddeltjes & behandeling
Naar Aambeien
Anaal abces: symptomen, herkenning, oorzaken & behandeling
Naar Anaal abces
Ringworm: Symptomen, oorzaken & behandeling
Naar Ringworm
Eczeem - symptomen, oorzaken en behandeling
Naar Eczeem
Huidschimmel - oorzaak, symptomen en behandeling
Naar Huidschimmel
Littekens - behandeling en verwijdering
Naar Litteken
Roos korstmos - symptomen, oorzaken en behandeling
Naar Roos korstmos
Atopische dermatitis bij kinderen, volwassenen en huisdieren
Naar Atopische dermatitis