Contactallergie - symptomen en behandeling
Dr. Anja Loose-Roland
Bijgewerkt op 28. February 2024
De huid jeukt en is rood - dit kunnen aanwijzingen zijn van een contactallergie. De huidveranderingen, die medisch allergische contactdermatitis of allergisch contacteczeem worden genoemd, treden op wanneer de huid in contact komt met een bepaalde stof. Dit fenomeen treft niet alleen mensen, maar kan ook voorkomen bij dieren zoals honden. Het identificeren van de triggers en een passende behandeling zijn cruciaal om het welzijn van de getroffen persoon te garanderen.
Contact allergie Kort overzicht:
- Oorzaken: Overreactie van het immuunsysteem
- Symptomen: Roodheid, jeuk, branderig gevoel
- Preventie: Triggers vermijden
- Behandeling: Allergie immunotherapie, crème
Wat zijn de symptomen van contactallergie op de huid?
Contactdermatitis uit zich altijd in een huidverandering die vaak pas 48 uur na het contact optreedt. Door verschillende oorzaken kunnen de symptomen van een contactallergie talrijk zijn. Getroffen personen vertonen vaak
- Roodheid en zwelling van de huid
- Piepende blaren
- Vorming van wheals
- korstvorming of schilfering
- Jeuk
- Brandend
Hoe sterk is de jeuk bij een contactallergie?
Contactallergie gaat altijd gepaard met [jeuk](). De intensiteit kan van verschillende factoren afhangen, waaronder de gevoeligheid van de persoon voor het allergeen, de ernst van de allergische reactie en het getroffen lichaamsdeel. Vaak is de jeuk hevig en kan het erg pijnlijk zijn. Er is een sterk verlangen om te krabben om op korte termijn verlichting te krijgen. Dit leidt dan weer tot huidirritatie, nieuwe jeuk en verdere complicaties zoals infecties. Als alternatief kunnen de jeukende zones met lichte druk worden gemasseerd. Deze aanraking voorkomt verergering van de huidaandoening.
In welke delen van het lichaam komen contactallergieën voor?
Contactallergieën kunnen op verschillende plaatsen van het lichaam voorkomen, afhankelijk van het allergeen waarmee de huid in contact komt. Contacteczeem komt vaak voor op de volgende plaatsen:
- Gezicht
- Handen
- Armen en benen
- Hals en decolleté
- genitale gebied:
- Voeten
Wat is de oorzaak van een contactallergie?
De oorzaak van een contactallergie is een overreactie van het immuunsysteem op een stof. Wanneer de huid in contact komt met deze stof, reageren de T-cellen in het lichaam. Vermoed wordt dat deze overreactie van het lichaam genetisch bepaald is.
Hoe ontstaat een contactallergie?
Een contactallergie treedt niet onmiddellijk op bij contact. Het ontwikkelingsproces verloopt in verschillende stappen. Tijdens de eerste blootstelling aan de allergene stof herkent het immuunsysteem deze als vreemd en vormt het specifieke afweermechanismen, zogenaamde antilichamen. Bij dit contact worden nog geen huidveranderingen waargenomen. Bij hernieuwde blootstelling binden de reeds gevormde antilichamen zich aan speciale cellen van de huid, zogenaamde mestcellen. Hierdoor komen stoffen vrij die ontstekingen bevorderen, zoals histamine. Deze veroorzaken een lokale ontstekingsreactie in de huid, wat leidt tot de typische symptomen van een contactallergie. Door dit meervoudige contact ontwikkelt contacteczeem zich meestal pas op volwassen leeftijd.
Wat zijn de triggers voor een contactallergie?
Een contactallergie kan door verschillende stoffen worden veroorzaakt. Hieronder staan enkele veelvoorkomende allergenen die contactallergieën kunnen veroorzaken:
- Metalen: nikkel, chroom, kobalt en andere metalen die voorkomen in sieraden, riemgespen, horloges, metalen sluitingen of metalen gereedschap.
- Cosmetica: Ingrediënten in huidverzorgingsproducten, zoals conserveringsmiddelen (bijv. parabenen), geurstoffen, kleurstoffen of persoonlijke verzorgingsproducten zoals shampoos, zeep of deodorants.
- Geneesmiddelen: Bepaalde uitwendig toegepaste geneesmiddelen, zoals antibiotica.
- Geuren: Geuren in cosmetica of schoonmaakmiddelen, essentiële oliën of bepaalde plantenextracten.
- Latex: Latexallergie door contact met latexhandschoenen, latexproducten of medische verbanden.
- Chemicaliën: Diverse chemicaliën in huishoudelijke producten, schoonmaakmiddelen, verf,
- oplosmiddelen, pesticiden of industriële stoffen.
- Planten: Bepaalde soorten planten kunnen allergische reacties veroorzaken, zoals klimop.
- Voeding: In sommige gevallen kan bepaald voedsel allergische reacties veroorzaken als het in contact komt met de huid.
Hoe test de dokter op een contactallergie?
e arts kan verschillende methoden gebruiken om de oorzaak van een contactallergie vast te stellen. De basis is een grondige anamnese, waarbij de medische voorgeschiedenis wordt afgenomen. Hierbij wordt onderzoek gedaan naar mogelijke triggers en contacten met bepaalde stoffen. Het kan ook gaan om stoffen die eerder zonder problemen werden verdragen. Er zijn verschillende methoden beschikbaar voor de diagnose:
- Patchtest: De patchtest is een veelgebruikte methode voor het diagnosticeren van contactallergieën. Kleine hoeveelheden verdunde allergeenoplossingen worden op de huid aangebracht en bedekt met speciale pleisters. Na 48 uur wordt de test geëvalueerd om te zien of er veranderingen in de huid zijn opgetreden.
- Epicutane test: De epicutane test is vergelijkbaar met de patch test en bestaat uit het aanbrengen van allergeenoplossingen op de huid. Maar in tegenstelling tot de patchtest worden er speciale testkamers gebruikt om een groter aantal stoffen tegelijkertijd te testen.
- Bloedtesten: Bloedtesten zoals de IgE-bloedtest worden gebruikt om de aanwezigheid van specifieke antilichamen (IgE-antilichamen) tegen bepaalde allergenen in het bloed te meten. Deze tests zijn echter minder gevoelig dan de huidtests en worden meestal gebruikt in combinatie met andere diagnostische methoden.
Hoe wordt een contactallergie behandeld?
De belangrijkste behandelingsstap is het vermijden van de aanleiding voor de contactallergie. Zodra de allergene stof is geïdentificeerd, moeten alle producten die deze stof bevatten worden vermeden. De behandeling zelf is gericht op de symptomen en het ondersteunen van het genezingsproces.
- Vermijden van allergenen: De belangrijkste maatregel is het vermijden van contact met het uitlokkende allergeen. Dit kan betekenen dat de stof helemaal moet worden vermeden. Het gebruik van beschermende handschoenen of geschikte kleding kan contact ook voorkomen.
- Uitwendige behandeling: Gebruik topische crèmes, lotions of zalven met ontstekingsremmende middelen.
- Systemische behandeling: Bij ernstige symptomen kan het innemen van ontstekingsremmers de huid kalmeren.
- Vermijden van irriterende stoffen: De huid mag niet belast worden door andere irriterende stoffen. Geurstoffen of alcohol als conserveringsmiddel. Kunnen de genezing vertragen.
- Allergie immunotherapie: In sommige gevallen kan allergie immunotherapie (hyposensibilisatie) worden overwogen. Het doel van deze methode is om het immuunsysteem van het lichaam te desensibiliseren voor de allergische stof. Deze therapie wordt meestal gebruikt in ernstige of chronische gevallen en vereist controle door een allergoloog.
Welke medicijnen helpen bij een contactallergie?
Bij de behandeling van een contactallergie kunnen verschillende medicijnen worden gebruikt om de symptomen te verlichten. De specifieke behandeling is zeer individueel, afhankelijk van de ernst van de ziekte en het persoonlijke lijden. Belangrijke medicijnen bij contactallergie zijn:
- Antihistaminica: Antihistaminica worden vaak gebruikt om de jeuk, roodheid en zwelling bij contactallergie te verminderen. Ze blokkeren de werking van histamine, dat vrijkomt bij een allergische reactie. Antihistaminica zijn verkrijgbaar als tabletten, capsules of lokale crèmes.
- Corticosteroïden: Corticosteroïden in de vorm van zalven, crèmes of lotions worden gebruikt om ontsteking, roodheid en jeuk bij contactallergieën te verminderen. Ze hebben een ontstekingsremmend effect en kunnen helpen de symptomen snel te verlichten.
Ontstekingsremmende medicijnen: Soms niet-steroïde ontstekingsremmende medicijnen zoals ibuprofen of naproxen. Ze kunnen oraal worden ingenomen en helpen ontstekingen en pijn door contactallergieën te verminderen.
- Calcineurineremmers: Deze medicijnen verminderen de activiteit van het immuunsysteem in de huid. Dit onderdrukt ontstekingen en vermindert het ongemak aanzienlijk.
Deze medicijnen tegen contactallergie kunnen leiden tot ongewenste bijwerkingen. Daarom mogen ze alleen worden ingenomen na overleg met een arts. Een arts of dermatoloog kan de juiste medicatie voorschrijven op basis van de ernst van de symptomen, het getroffen lichaamsdeel en andere individuele factoren.
Wat helpt snel bij een contactallergie in het gezicht?
Een contactallergie in het gezicht is een van de ergste vormen voor de getroffenen, omdat de symptomen niet verborgen kunnen worden door kleding. De oorzaak ligt meestal in allergenen in cosmetische producten, of het nu gaat om reiniging, verzorging of make-up. De ontstoken gebieden mogen niet bedekt worden met make-up om het genezingsproces niet te vertragen. Voor de reiniging mag geen zeep worden gebruikt, maar lichte gezichtstonics of huismiddeltjes die tannine bevatten. Voor de daaropvolgende verzorging worden milde crèmes voor de gevoelige huid gebruikt.
Wat kan ik doen als ik een contactallergie voor wasmiddelen heb?
Een contactallergie voor wasmiddelen komt vaak voor bij producten die geurstoffen of parfum bevatten. De actieve wasstoffen, de zogenaamde oppervlakteactieve stoffen, worden als onschadelijk beschouwd voor mensen met een allergie. Door hypoallergene wasmiddelen voor de gevoelige huid te gebruiken, kan de irritatie van de huid verminderen. Aanvullende maatregelen zijn:
- Een juiste dosering zal wasmiddelresten verminderen.
- Als de wasmachine een extra spoelprogramma heeft, kan dit worden gebruikt. Dit zal alle wasmiddelresten verwijderen.
- Het gebruik van alternatieve wasmiddelen zoals zeepnoten of klimop kan helpen. Deze natuurlijke producten worden in een zakje aan het wasprogramma toegevoegd.
- Bij direct contact met wasmiddel helpen handschoenen om contactallergie op de handen te voorkomen.
Wat helpt tegen de jeuk van een contactallergie?
Om verdere huidirritatie te voorkomen, is de behandeling van jeuk bijzonder belangrijk. Een beproefd middel is [toverhazelaar]() in de vorm van extract of waterig extract. De plant wordt ook wel toverhazelaar genoemd en bevat ontstekingsremmende en adstringerende eigenschappen. De actieve ingrediënten trekken de huid en bloedvaten samen. Dit verlicht de jeuk en ondersteunt tegelijkertijd de genezing.
Welke huismiddeltjes helpen bij een contactallergie?
Als je een contactallergie hebt, kunnen sommige huismiddeltjes helpen om de symptomen te verlichten. Deze omvatten:
- Verkoelende kompressen: Het aanbrengen van koude, vochtige kompressen op de aangetaste huid kan de jeuk en ontsteking tijdelijk verlichten. De doek mag niet te koud zijn om de huid niet verder te irriteren.
- Havermoutbad: Havermout bevat stoffen die een verzachtend effect op de huid kunnen hebben. Hiervoor baden patiënten ongeveer 15 minuten in een warm bad met een kopje havermout. Deze kun je het beste in het water hangen of in een zakje doen.
- Aloë vera: Aloë vera gel aanbrengen op de aangetaste huid kan een verzachtend en ontstekingsremmend effect hebben. Gebruik alleen pure aloë vera gel om irriterende stoffen te vermijden.
- Natuurlijke oliën: Sommige natuurlijke oliën zoals kokosolie, amandelolie of jojoba-olie kunnen een hydraterend effect hebben en de huid kalmeren. Masseer de olie zachtjes op de aangetaste stele.
- Kamillethee: Kamillethee heeft ontstekingsremmende en kalmerende eigenschappen. Een sterk brouwsel kamillethee wordt gebruikt als kompres nadat het is afgekoeld. Tegelijkertijd kan een verkoelend effect worden bereikt door het even in de koelkast te bewaren.
Deze huismiddeltjes zijn mogelijk niet geschikt voor elke persoon of elk type contactallergie. Planten bevatten actieve ingrediënten die ook allergieën kunnen uitlokken. Als de symptomen aanhouden, verergeren of zich uitbreiden, moet een arts of dermatoloog worden geraadpleegd.
Kan mijn hond een contactallergie krijgen?
Contactallergie kan ook voorkomen bij honden. In dit geval ontwikkelt de hond een allergische reactie op een bepaalde stof of substantie waarmee hij in contact komt. Deze reactie kan worden uitgelokt door bepaalde planten, chemicaliën, schoonmaakmiddelen, materialen of andere stoffen die met elkaar in contact komen. Symptomen van een contactallergie bij honden zijn onder andere huiduitslag, roodheid, jeuk, zwelling of haaruitval op de getroffen plekken. Voorbeelden van een contactallergie bij honden zijn een huidreactie op uitwendig aangebrachte anti-tekenmedicatie of het aanraken van klimop. Een dierenarts kan een nauwkeurige diagnose stellen en de juiste behandeling instellen. Daarnaast kan genezing bij honden ook worden ondersteund door huismiddeltjes.
Toverhazelaar - variëteiten, snijden, werking & producten
Naar Toverhazelaar
Labiale scheur - Symptomen, oorzaken & behandeling
Naar Labiale scheur
Waterpokken - symptomen, vaccinatie, infectie en behandeling | Hamelis
Naar Waterpokken
Hameli's visie
Naar Visie
Coccygeale fistels herkennen en behandelen
Naar Coccygeale fistels
Hardnekkige schimmelnagels behandelen
Naar SchimmelnagelsHamelis experts
Naar Experts
Pruritus - Oorzaken, symptomen en behandeling
Naar Pruritus
Anale fissuur - Symptomen. Oorzaken & huismiddeltjes
Naar Anale fissuur
Huiduitslag - oorzaken en behandeling
Naar Huiduitslag
Seborroïsch eczeem - Symptomen, oorzaken & behandeling
Naar Seborroïsch eczeem
Anale fistels - symptomen, oorzaken & behandeling
Naar Anale fistels
Anaal eczeem duurzaam behandelen
Naar Anaal eczeem
Luierdermatitis - oorzaak en behandeling van pijnlijke babybilletjes
Naar Luieruitslag
Zonnebrand - symptomen, duur & wat helpt?
Naar Zonnebrand
Intertrigo - Oorzaak, symptomen en behandeling van de huidwolf
Naar Intertrigo
Droge huid - Wat helpt ertegen?
Naar Droge huid
Anale verzakking: symptomen, oorzaken, behandeling
Naar Anale verzakking
Netelroos - Oorzaak, symptomen en behandeling
Naar Netelroos
Schurft - symptomen, oorzaak en behandeling
Naar Schurft
Rosacea in het gezicht - symptomen, oorzaken en behandeling
Naar Rosacea
Herpes genitalis - vrouw, man & symptomen
Naar Herpes genitalis
Krabben - Intieme zone, symptomen & behandeling
Naar Krabben
Dermatitis perioralis - symptomen, behandeling & huismiddeltjes
Naar Dermatitis van de voorzijde
Vaginale schimmel - Symptomen, oorzaken & behandeling
Naar Vaginale mycose
Vaginale droogheid - symptomen, oorzaken & behandeling
Naar Vaginale droogheid
Aambeien - Oorzaak, symptomen, huismiddeltjes & behandeling
Naar Aambeien
Anaal abces: symptomen, herkenning, oorzaken & behandeling
Naar Anaal abces
Ringworm: Symptomen, oorzaken & behandeling
Naar Ringworm
Eczeem - symptomen, oorzaken en behandeling
Naar Eczeem
Huidschimmel - oorzaak, symptomen en behandeling
Naar Huidschimmel
Littekens - behandeling en verwijdering
Naar Litteken
Roos korstmos - symptomen, oorzaken en behandeling
Naar Roos korstmos
Angio-oedeem - symptomen, oorzaken en behandeling
Naar Angio-oedeem
Atopische dermatitis bij kinderen, volwassenen en huisdieren
Naar Atopische dermatitis