Huiduitslag is een veel voorkomende dermatologische aandoening met zeer uiteenlopende oorzaken. Ze wordt gekenmerkt door rode vlekken of blaasjes op de huid met hevige jeuk. Plotselinge huiduitslag kan over het hele lichaam voorkomen bij volwassenen en kinderen en kan zelfs een branderig gevoel en pijn veroorzaken.
Wat zijn de symptomen van huiduitslag?
Een huiduitslag is een zichtbare verandering van de huid. Het kan zich uiten met verschillende symptomen, afhankelijk van de oorzaak en het type huiduitslag. Veel voorkomende symptomen die gepaard kunnen gaan met huiduitslag zijn:
- Roodheid: het getroffen huidgebied heeft meestal rode vlekken wanneer er sprake is van huiduitslag.
- Jeuk: een veel voorkomend symptoom van huiduitslag is [jeuk\]\(/pruritus/).
- Pijn of een branderig gevoel: In sommige gevallen kan uitslag gepaard gaan met pijn of een branderig gevoel.
- Verhoogde plekken of blaren: Uitslag kan zich manifesteren als verhoogde plekken, blaren of puisten op de huid. De grootte, vorm en textuur kunnen variëren afhankelijk van het type uitslag.
- Schilfering: Bij sommige huiduitslag kan de huid gaan schilferen of afschilferen.
- Zwelling: In sommige gevallen kan het aangetaste gebied opzwellen, wat resulteert in een groter volume of verdikking van de huid.
- Gevoeligheid: de huid kan gevoelig zijn voor aanraking of druk.
Wat zijn de verschillende vormen van huiduitslag?
Huiduitslag is een algemene term die elke pathologische verandering van de huid beschrijft. Onder deze algemene term vallen verschillende vormen, zoals:
- Eczeem: [Eczeem]() is een specifiek type huiduitslag dat zich manifesteert door ontstekingsveranderingen in de huid. Het is een chronische aandoening die zich uit in rode, jeukende, schilferende en soms tranende huidlaesies.
- Exantheem: Dit is een kenmerk van een systemische ziekte of een reactie op medicatie. De uitslag verschijnt meestal plotseling en over een groot deel van de huid. Ze kan verschillende vormen aannemen, waaronder vlekken, pappels, pustels of blaren.
- Urticaria: Acute of chronische huidaandoening die bekend staat als netelroos. Het wordt gekenmerkt door een plotselinge uitslag van jeukende, verheven, rode vlekken. De aangetaste huidgebieden lijken vaak op de gevolgen van contact met brandnetels, vandaar de naam "netelroos".
Komt jeuk altijd voor bij huiduitslag?
Jeuk is een typisch symptoom dat vaak voorkomt bij huiduitslag. Dit kan variëren van licht krabben tot intense, ondraaglijke jeuk. Krabben wordt door de hersenen gecontroleerd als reactie op [jeuk\]\(/pruritus/). In eerste instantie kan dit leiden tot een verlichting van het ongemak. Maar tegelijkertijd veroorzaakt krabben extra irritatie van de huid en kan het leiden tot ontstekingen. Daarom moet krabben worden vermeden.
Wat zijn de oorzaken van huiduitslag?
De oorzaken van huiduitslag kunnen heel divers zijn. Naast contact van de huid met uitlokkende stoffen, kunnen ook ziektes de veranderingen in de huid veroorzaken. De vorm en locatie van de uitslag geven vaak aanwijzingen over de oorzaak.
Wat kan huiduitslag veroorzaken?
Er zijn veel verschillende oorzaken van huiduitslag. Enkele van de meest voorkomende oorzaken zijn allergische reacties, infecties en huidziekten.
- Allergische reacties: Allergieën voor bepaalde voedingsmiddelen, geneesmiddelen, haren van huisdieren of chemicaliën kunnen allergische huiduitslag veroorzaken. Voorbeelden zijn urticaria (netelroos) na een insectenbeet of allergische contactdermatitis door nikkelsieraden.
- Infecties: Virale infecties zoals waterpokken, mazelen, rodehond, roodvonk of herpes veroorzaken vaak huiduitslag. Ook bacteriële infecties zoals de ziekte van Lyme of syfilis kunnen huiduitslag veroorzaken.
- Huidinfecties: Infecties van de huid met schimmels, bacteriën, virussen of parasieten veroorzaken verschillende vormen van huiduitslag. Een veel voorkomende ziekteverwekker is de gist Candida, die spruw kan veroorzaken. Als bacteriën zoals streptokokken de bovenste laag binnendringen, kunnen ze ontstekingen met huiduitslag veroorzaken. Parasieten zoals mijten in schurft of krabben in behaarde gebieden veroorzaken ook een reactie van de huid met roodheid en jeuk.
- Huidziekten: Verschillende huidziekten zoals neurodermitis, psoriasis, rosacea of acne kunnen huiduitslag veroorzaken. Deze beginnen plotseling met een exantheem en verspreiden zich over het huidoppervlak.
- Medicijnen: Een fotoallergische reactie kan optreden bij het innemen van bepaalde medicijnen. Dit gebeurt wanneer er gelijktijdig contact is met zonlicht of UV-straling terwijl de medicatie wordt ingenomen. Mogelijke veroorzakers van fotoallergische uitslag zijn onder andere: Antibiotica, anticoagulantia, cortisonmedicijnen en diuretica.
- Auto-immuunziekten: Bepaalde auto-immuunziekten zoals lupus erythematosus of dermatomyositis kunnen gepaard gaan met huiduitslag.
- Erfelijke aanleg: In sommige gevallen wordt huiduitslag veroorzaakt door erfelijke aandoeningen zoals de ziekte van Reiter, mediterrane koorts of de stofwisselingsziekte porfyrie.
- Zonlicht: blootstelling aan de zon kan huiduitslag veroorzaken, zoals zonneallergie (polymorfe lichtdermatose).
- Stress: tijdens stressvolle levensfasen of psychologische spanning kunnen mensen jeukende huiduitslag, stresspuistjes, eczeem en zelfs neurodermitis ontwikkelen.
Wat zijn de oorzaken van huiduitslag bij kinderen?
Bij kinderen kunnen bijkomende factoren uitslag veroorzaken. Deze omvatten:
- Luierdermatitis: Deze uitslag komt voor in de luierstreek en is herkenbaar aan felrode huidgebieden. Het wordt veroorzaakt door contact van de gevoelige babyhuid met urine en ontlasting. Een andere oorzaak van luiereczeem kan een infectie met de gist Candida zijn. In dit geval vormen zich extra puisten op de rode huid.
- Seborroeïsche dermatitis: deze ziekte komt meestal voor bij kinderen in de vorm van een zogenaamde "wiegkap". De uitslag uit zich bij baby's en kleine kinderen meestal als gelige schilfers op de hoofdhuid.
- Atopische dermatitis: Dit is een chronische inflammatoire huidziekte die vooral bij kinderen voorkomt. Het wordt veroorzaakt door een genetische aandoening van het immuunsysteem waarbij de huidbarrière verstoord is.
- Virale infecties: Virale infecties die huiduitslag veroorzaken komen vaker voor bij kinderen.
Als huiduitslag optreedt bij baby's en kinderen, is een bezoek aan de dokter aan te raden. De arts zal de oorzaak achterhalen en een behandeling instellen.
Kan een infectie met Corona huiduitslag veroorzaken?
In sommige gevallen veroorzaakt een infectie met het SARS-CoV-2 coronavirus een reactie van de huid. Er verschijnen dan blaren, puisten of roodheid op verschillende delen van het lichaam. Een huiduitslag kan ook direct na een infectie met corona optreden. Een huidreactie is echter geen hoofdsymptoom en duidt dus niet op een infectie.
Hoe wordt uitslag behandeld?
De behandeling van huiduitslag is afhankelijk van de onderliggende oorzaak en het type huiduitslag. Daarom is het identificeren van de oorzaak van bijzonder belang. Als de uitslag wordt veroorzaakt door een bekende allergie, kan deze meestal snel worden verholpen door de oorzaak te vermijden. Als er andere oorzaken zijn, moeten deze specifiek worden behandeld. Aanvullende behandeling van de uitslag is vaak nuttig om de symptomen te verlichten.
Welke medicijnen helpen bij huiduitslag?
Het type medicamenteuze behandeling hangt af van de oorzaak en de ernst van de ziekte. Naast het behandelen van de oorzaken ligt de focus van de behandeling op het verbeteren van de symptomen.
- Ziekteverwekkers bestrijden: Infecties met bacteriën, virussen of schimmels worden bestreden met de juiste geneesmiddelen zoals antibiotica, antivirale middelen of antimycotica. Als mijten de uitslag veroorzaken, moet onmiddellijk worden begonnen met een behandeling met goedgekeurde insecticiden tegen schurft.
- Lokale behandelingen: Afhankelijk van het type uitslag kunnen behandelingen met corticosteroïde crèmes of zalven worden gebruikt om de ontsteking en jeuk te verlichten. Bij allergische reacties kunnen antihistaminica de ontsteking en daarmee de jeuk verminderen.
- Systemische medicijnen: In sommige gevallen kan bij ernstige of langdurige huiduitslag oraal gebruik van ontstekingsremmende, anti-allergische medicijnen nodig zijn. Hieronder vallen tabletten met corticosteroïden en antihistaminica die tegelijkertijd het immuunsysteem onderdrukken.
De medicijnen kunnen ongewenste bijwerkingen veroorzaken. Daarom mogen ze alleen worden ingenomen na overleg met de behandelend arts.
Welke maatregelen ondersteunen de genezing van huiduitslag?
Naast de specifieke behandeling van de oorzaken van de uitslag, kunnen patiënten het genezingsproces ondersteunen door hun gedrag. Dit omvat maatregelen zoals:
- Vermijden van irriterende stoffen: Om de genezing te ondersteunen en verdere irritatie te voorkomen, moeten mogelijke irriterende stoffen zoals agressieve wasmiddelen en geurstoffen worden vermeden.
- Comfortabele kleding: Kleding van ademende, natuurlijke stoffen zoals katoen zorgt ervoor dat de lucht de huid kan bereiken en ondersteunt zo de genezing. Tegelijkertijd moet kleding ruim zitten en niet schuren of tegen de huid aan schuren tijdens het bewegen.
- Vochtinbrengend en verzachtend: Voor droge uitslag is het nuttig om regelmatig vochtinbrengende crèmes of lotions aan te brengen. Dit verzacht de huid en voorkomt uitdroging.
- Ontspanningstechnieken: Voor uitslag veroorzaakt door stress kunnen ontspanningstechnieken zoals yoga of autogene training vaak helpen.
Wat helpt tegen jeuk?
Het is moeilijk om de drang om te krabben te onderdrukken. Toch moeten mensen met deze aandoening zich hiervan onthouden om infecties te voorkomen. Als alternatief kan het getroffen gebied zachtjes worden aangeraakt of geklopt.
Een gerichte behandeling van de jeuk is heilzaam. Toverhazelaar, ook bekend als toverhazelaar, is hiervoor bijzonder effectief gebleken. Deze geneeskrachtige plant wordt traditioneel gebruikt om jeuk en huidirritaties te verlichten. Toverhazelaar bevat samentrekkende stoffen. Deze trekken de huid samen en vernauwen de bloedvaten. Dit vermindert de jeuk. Daarnaast hebben tannines en flavonoïden in toverhazelaar een ontstekingsremmende werking en kalmeren ze de huid. Dit kan bovendien de jeuk verlichten en het ongemak verminderen. Toverhazelaar wordt vaak gebruikt in de vorm van toverhazelaarwater, toverhazelaarextract of toverhazelaarcrèmes. Voordat je toverhazelaar gebruikt, moet je ervoor zorgen dat er geen allergische reacties optreden.
Welke huismiddeltjes helpen bij huiduitslag?
Bij de behandeling van uitslag kunnen sommige huismiddeltjes ook helpen om het ongemak te verlichten. Belangrijke huismiddeltjes om te helpen bij de behandeling zijn:
- Koelkompressen: Het aanbrengen van koele kompressen kan de jeuk en ontsteking verlichten. De kompressen moeten koel zijn, maar niet ijskoud, om de huid niet verder te irriteren.
- Havermout: Een havermoutbad kan de jeuk verlichten en de huid kalmeren. Hiervoor worden gemalen havervlokken in een waterdoorlatende zak gedaan. Dit blijft tijdens het bad in het water. Je kunt ook geweekte havermout gebruiken om de aangetaste huid zachtjes te deppen.
- Natuurlijke oliën: Natuurlijke oliën zoals kokosolie, amandelolie of teunisbloemolie kunnen op de huid worden aangebracht om te hydrateren en ontstekingen te verminderen. Het effect is optimaal als de oliën op een vochtige huid worden aangebracht.
- Aloë vera: Aloë vera gel heeft verzachtende en ontstekingsremmende eigenschappen. Breng meerdere keren per dag verse aloë vera gel of een natuurlijke aloë vera crème aan op het aangetaste huidgebied.
- Kamillethee: Kamillethee kan ontstekingsremmende en kalmerende eigenschappen hebben. Kompressen worden in de thee gedoopt en vervolgens gevoeld.
Met huismiddeltjes kan de onderliggende oorzaak van de uitslag mogelijk niet worden behandeld. Als de uitslag aanhoudt, verergert of gepaard gaat met andere symptomen, is het raadzaam om naar een arts te gaan voor een nauwkeurige diagnose en passende behandelingsaanbevelingen.