Labia is de medische term voor de schaamlippen van vrouwen. Deze kunnen scheuren tijdens een spontane bevalling. Hoewel scheuren in de schaamlippen pijnlijk zijn, kunnen ze heel goed en snel genezen.
Wat is een labiale fissuur?

Een labiale scheur is het scheuren van de schaamwanden en een typische verwonding bij de geboorte. Het komt vaak voor in combinatie met een vaginale scheur of [een perineale scheur](). Een scheur in de schaamlippen is de op twee na meest voorkomende verwonding bij de geboorte.
Symptomen van een labiale scheur
De schaamlippen worden doorkruist door vele zenuwuiteinden. Daarom is een scheurtje erg pijnlijk. Een symptoom van een scheurtje in de schaamlippen is ook een zogenaamde bloedkraag in de nek van de pasgeborene.
Oorzaken van een labiale scheur
De oorzaak van een scheurtje in de schaamlippen is de geboorte van een kind. Er zijn bepaalde situaties die bevorderlijk zijn voor een scheurtje in de schaamlippen.
Waarom ontstaat er een scheurtje in de schaamlippen bij de geboorte?

Een scheurtje in de schaamlippen ontstaat meestal wanneer het hoofdje passeert, wanneer de druk op de vagina erg hoog is. De volgende risico's verhogen de kans op een scheurtje in de schaamlippen:
- Kind met een groot hoofd
- Ongewone positie van de baby
- Verwondingen door eerdere bevallingen
- Gebruik van een tang of zuignap
- Te vroeg of te veel persen tijdens de geboorte
Wat is het verschil tussen een labiale en een vaginale scheur?

Bij een vaginale scheur is de vagina beschadigd tijdens de bevalling. Een scheur in de schaamlippen daarentegen tast de schaamlippen naast de vagina aan.
Labia scheur genezing
Afhankelijk van de diepte, het type en de richting van de scheur kan een chirurgische ingreep nodig zijn na de geboorte.
Hoe wordt een labiale scheur behandeld?
De schaamlippen kunnen zowel transversaal als longitudinaal scheuren. Een longitudinale scheur is voornamelijk oppervlakkig, waardoor deze labia scheur niet gehecht hoeft te worden. Bij een dwarse scheur van de schaamlippen is vaak een chirurgische behandeling nodig omdat deze scheuren dieper lopen. Omdat de schaamlippen erg gevoelig zijn, wordt het hechten onder plaatselijke verdoving gedaan.
Hoe lang duurt de genezing van een labiale scheur?
Hoewel een scheurtje in de schaamlippen pijnlijk is, geneest het meestal snel. Als er geen complicaties zijn, geneest het [litteken]() meestal binnen een week.
Wat gebeurt er met de hechtingen als de schaamlippen gescheurd zijn?

Zelfoplossende hechtingen worden gebruikt voor het hechten van een scheurtje in de schaamlippen. Deze moeten na 2 tot 3 weken oplossen.
Waar moet ik op letten na een labiale scheur?
De littekens van de labiale laceratie moeten schoon en droog worden gehouden. Regelmatig schoonmaken met water is voldoende. Pads tegen lochia moeten meerdere keren per dag worden vervangen. Na het schoonmaken, maar ook tussendoor, moet er regelmatig lucht bij de hechting komen. Dit voorkomt zweten en vocht en verkleint de kans op infectie.
Wat moet ik doen na een schaamlippen scheur als het litteken pijn doet?
Koelen is een goede manier om [littekenpijn]() te verlichten. Dit vermindert de zwelling en dus de pijn. Hiervoor kunnen kompressen in de vriezer worden ingevroren en vervolgens worden gebruikt. Smalle gelkompressen of speciale postpartumkompressen kunnen ook worden gebruikt. Het mag alleen zo gekoeld worden dat het nog comfortabel aanvoelt. Als het koelmiddel te koud is, leg er dan een kleine handdoek of molton omheen. Dit proces kan meerdere keren per dag herhaald worden. Als alternatief voor koelen kunnen kompressen met [toverhazelaar]() worden gebruikt, omdat dit middel verkoelend, pijnstillend en ontstekingsremmend werkt. Als de pijn na enkele dagen niet verbetert, moet de verloskundige of een arts worden geraadpleegd.
Mag ik pijnstillers nemen voor een gescheurde schaamlip, ook al geef ik borstvoeding?
Vrouwen met geboorteletsel hoeven niet bang te zijn om de dokter om medicijnen te vragen. Ondanks de borstvoeding is het innemen van milde pijnstillers ook toegestaan. Met de juiste medicatie zijn jonge moeders meestal evenwichtiger en kunnen ze meer tijd aan hun kind besteden. Tijdens de borstvoedingsperiode moet de arts worden geraadpleegd voordat pijnstillers worden gebruikt.
Wat helpt tegen pijn bij het plassen?

Als het litteken brandt bij het plassen, kan doorspoelen met water helpen. Terwijl je naar het toilet gaat, kun je een intieme douche of bidet gebruiken om de urine te verdunnen. Als alternatief kan een kom lauw water worden gebruikt. Het water wordt tijdens en na het toiletbezoek in het vaginale gebied verspreid en verdunt zo de urine. Daarnaast helpt het om voldoende water te drinken. Sappen en koffie moeten worden vermeden.
Welke huismiddeltjes helpen bij een scheurtje in de schaamlippen?

Er zijn een aantal huismiddeltjes die de genezing van een labiale scheur kunnen ondersteunen. De mogelijke toepassingen zijn:
- Sitzbaden
- Irrigaties
- Kompressen
- Crème
Sitzbaden met [toverhazelaar](), calendula, zwarte thee of kamille verlichten de pijn en bevorderen de genezing. Ze mogen echter pas na 3 dagen worden gebruikt, zodat het litteken niet zacht wordt. Calendula en toverhazelaar worden vaak aanbevolen voor het douchen tijdens het plassen. Toverhazelaar is ook effectief tegen verbranding door verwondingen. Arnica als wonddoek of calendula als koelkompres zijn ook geschikt om de wondgenezing te ondersteunen. Als deze in toverhazelaar zijn gedrenkt, hebben ze een extra ontstekingsremmende werking en helpen ze vooral tegen [jeuk]() tijdens de genezing. Crèmes met smeerwortel uit de apotheek worden ook vaak gebruikt.
Hoe maak ik een koud kompres voor een snee in de schaamlippen?
Voor het gebruik van huismiddeltjes voor koelkompressen moeten zuivere plantenextracten zonder alcohol of essentiële oliën worden gekozen. Voor een verkoelend en helend kompres worden enkele druppels van het actieve ingrediënt op een sjabloon gedruppeld en vervolgens kort bevroren in de vriezer. De temperatuur wordt met de hand gecontroleerd om te zien of het koel maar nog steeds comfortabel is. Het kompres wordt dan gebruikt als een normaal verband. Deze koelkompressen zijn ook bijzonder nuttig na het toiletbezoek als de schaamlippen brandwonden vertonen.
Hoe kan de genezing van een labiale scheur worden ondersteund?

De genezing van een labiale scheur kan door veel maatregelen worden ondersteund. Het verlichten van het litteken en rust zijn bijzonder nuttig.
- Verminderen van fysieke activiteiten
- Vaak gaan liggen om de druk op het litteken te verminderen
- Wrijving door toiletpapier vermijden en in plaats daarvan een intieme douche of bidet gebruiken
- Ondergoed dragen dat gemaakt is van huidvriendelijke natuurlijke stoffen zoals katoen
- Geen maandverband gebruiken dat plastic bevat
- Niet met gekruiste benen zitten
Met een pasgeborene is het niet altijd gemakkelijk om te rusten en rustig aan te doen. Van tevoren kan worden besproken wie de nieuwe moeder zal ondersteunen. Dit kan niet alleen de echtgenoot/echtgenote zijn, maar ook familie, vrienden of zelfs medewerkers van een liefdadigheidsorganisatie.
Hoe kan ik goed zitten met een labiale scheur?

In het ziekenhuis is de matras van het bed vaak het meest comfortabele zitoppervlak. Thuis kan, naast een zacht gestoffeerde stoel, een zitring, een dik kussen of gewoon een opgeblazen drijfring het zitten comfortabeler maken. Wat als comfortabel wordt ervaren, verschilt van vrouw tot vrouw.
Wat moet ik doen als de schaamlippen niet aan elkaar groeien?
Het is zeer zeldzaam dat een labiale scheur niet aangroeit. Risicofactoren voor een tragere genezing zijn diabetes, obesitas en roken. Als de schaamlippen niet aan elkaar groeien, is een afspraak met een gynaecoloog essentieel.