Zonnebrand - symptomen, duur & wat helpt?
Dr. Anja Loose-Roland
Bijgewerkt op 28. February 2024
De eerste lentezon of de vakantiezon, zonder bescherming kan zonnebrand snel ontstaan. Het ongemak, zoals roodheid en pijn, is erg onaangenaam in het geval van ernstige verbranding. Wat kun je doen tegen zonnebrand zodat het rode gezicht of de jeuk op het getroffen lichaamsdeel snel verdwijnt?
Zonnebrand Kort overzicht:
- Oorzaken: UV-stralen van de zon
- Symptomen: Rode huid, jeuk, rillingen
- Preventie: Zonnebrandcrème, kleding
- Behandeling: Verzorgende crèmes
Hoe ontstaat zonnebrand?
Buiten wordt ons lichaam voortdurend blootgesteld aan ultraviolette straling van de zon, afgekort UV-stralen. Wanneer de stralen onze huid raken, verandert deze. Hetzelfde effect kan ook worden veroorzaakt door kunstmatige bronnen zoals zonnebanken of lasapparatuur. De straling wordt onderverdeeld in verschillende golflengten: UV-A, UV-B en UV-C. UV-B-stralen zijn gevaarlijk voor het menselijk lichaam omdat ze een hoge energie hebben en niet gefilterd worden door de atmosfeer. Als er te veel UV-straling op de huid valt, raken de cellen beschadigd en sterven ze langzaam af. Het lichaam reageert met een verhoogde bloedcirculatie. Het lichaam reageert met een verhoogde bloedcirculatie, wat roodheid van de huid en andere symptomen veroorzaakt.
Wie loopt er risico tijdens het zonnebaden?
Zonnebrand wordt als gevaarlijk beschouwd omdat de vernietiging van huidcellen huidkanker kan veroorzaken. Mensen met een lichte huid en lichtblond of rossig haar, evenals baby's en kinderen, mogen niet zonder bescherming aan de zon worden blootgesteld. Maar ook donkere huidtypes kunnen snel verbranden. Aan zee of naast gebouwen zijn de zonnestralen sterker dan op andere plaatsen door reflectie. De intensiteit van de zonnestralen neemt gestaag toe met elke meter hoogte, dus het risico op zonnebrand is daar aanzienlijk hoger. Zelfs mensen met een donkerder huidtype mogen in deze situaties alleen onbeschermd voor korte perioden aan de zon worden blootgesteld.
Wat zijn de symptomen van zonnebrand?
Zonnebrand uit zich altijd in een rode huid. Afhankelijk van de intensiteit van de blootstelling aan de zon kunnen de symptomen zich op verschillende manieren uiten. Daarom wordt zonnebrand ingedeeld in verschillende gradaties:
\- 1e graads zonnebrand: dit is een milde zonnebrand. De huid is rood, warm en gespannen. Andere onaangename symptomen zijn pijn, een branderig gevoel en jeuk.
\- 2e graads zonnebrand: de roodheid en jeuk zijn meer uitgesproken. Bovendien vormen zich blaren op de huid.
\- 3e graads zonnebrand: naast de symptomen van de 2e graad laat ook de bovenste huidlaag op de verbrande zones los. Koorts, rillingen en misselijkheid kunnen ook voorkomen bij deze ernstige vorm.
Hoe lang duurt zonnebrand?
Wanneer een zonnebrand volledig is verdwenen, hangt af van de ernst. Als de symptomen mild zijn, begint de genezing meestal op de tweede of derde dag. In de dagen daarna verdwijnen de symptomen ook volledig. Bij matige tot ernstige zonnebrand duurt het twee tot drie weken om te genezen.
Wat helpt tegen zonnebrand?
Bij acute tekenen van zonnebrand moet de zon onmiddellijk worden vermeden. Getroffen personen moeten de plekken goed bedekken en naar dichte schaduw of afgesloten ruimtes gaan. Hoe de zonnebrand wordt behandeld, hangt af van de conditie van de huid.
Hoe wordt zonnebrand behandeld?
Eerste hulp bij zonnebrand wordt gegeven door de getroffen lichaamsdelen te koelen met een koude douche, vochtige handdoeken, ijsblokjes of koelpacks. Bij hart- en vaatziekten, oververhitting of kinderen moet je van tevoren water drinken en de behandeling beginnen met lauw water. Koelpacks en ijsblokjes mogen nooit direct op de huid worden gelegd, maar moeten vooraf worden afgedekt met een handdoek. Als de zonnebrand op het bovenlichaam zit, helpt een nat shirt om de huid af te koelen. Afhankelijk van de ernst van de zonnebrand is één tot twee uur koelen nuttig. Daarna helpen verschillende gels en crèmes tegen het ongemak.
Welke remedies helpen tegen zonnebrand?
Vochtinbrengende producten zoals aloë vera en panthenol worden gebruikt om zonnebrand te behandelen. Aloë vera verkoelt de huid bovendien. Verzorgingsproducten met de actieve ingrediënten panthenol en calendula ondersteunen de genezing. Alle gels of crèmes die worden gebruikt, moeten geurvrij en alcoholvrij zijn en moeten gemakkelijk aan te brengen zijn. Crèmes met hydrocortison, die zonder recept verkrijgbaar zijn in de apotheek, helpen tegen de ontsteking van de huid.
Wanneer moet ik naar de dokter gaan voor zonnebrand?
Bij ernstige zonnebrand moet een arts worden geraadpleegd. Als er blaren op de huid ontstaan, mogen deze alleen door een arts worden verwijderd. Sterkere cortisonencrèmes of -tabletten zijn vaak nodig om de symptomen van deze brandwonden tegen te gaan en kunnen alleen op recept van een arts worden verkregen.
Welke huismiddeltjes tegen zonnebrand?
Bij zonnebrand zijn huismiddeltjes vaak erg effectief om het ongemak te verlichten en de genezing van de huid te ondersteunen. In de beginfase helpen verkoelende kompressen met kwark of yoghurt, die op de aangetaste gebieden worden aangebracht met een dikte van minstens een duim. Wrongel en yoghurt mogen niet uitdrogen, zodat de huid bij het verwijderen niet extra belast wordt. Regelmatige, langdurige kompressen met verschillende huismiddeltjes helpen ook tegen acute symptomen.
- Kamillethee kalmeert de huid en ondersteunt de genezing.
- Hamameliswater ([toverhazelaar\]\(/toverhazelaar/)) bevat essentiële oliën met verkoelende en verzachtende eigenschappen. Het adstringerende effect van toverhazelaar vermindert overmatige doorbloeding bij zonnebrand en bevordert het afnemen van roodheid.
- Zwarte thee bevat tannines die een antibacteriële en pijnstillende werking hebben. Zo ondersteunen ze de genezing van de huid.
Ethanol (alcohol) wordt soms toegevoegd aan toverhazelaarwater als conserveringsmiddel. Bij zonnebrand mogen alleen producten zonder alcohol worden gebruikt; ethanol onttrekt vocht uit de cellen en droogt de huid uit. Daarom mogen producten met ethanol niet worden gebruikt bij zonnebrand.
Wat helpt tegen jeuk bij zonnebrand?
Nadat de ergste pijn voorbij is, begint het genezingsproces. Tijdens deze fase jeukt de zonnebrand erg. Als de patiënt hieraan toegeeft, bestaat het risico op ontsteking en littekenvorming. Meerdere toepassingen van vochtinbrengende crèmes met de actieve ingrediënten glycerine en urea helpen hiertegen. Tussen de applicaties door helpen kompressen met toverhazelaarwater tegen de jeuk.
Hoe voorkom ik zonnebrand?
Omdat zonnebrand huidkanker kan veroorzaken, is preventie bijzonder belangrijk. Het gebruik van zonnebrandcrème is vooral populair omdat er nog steeds lichte kleding gedragen kan worden. Voor baby's en kleine kinderen is een zonbeschermingsfactor van 50+ een veilige bescherming. Volwassenen kiezen de zonbeschermingsfactor afhankelijk van hun eigen huidtype en geplande activiteiten. Geurvrije, minerale zonnefilters zijn bijzonder geschikt. Als alternatief kan de juiste kleding zonnebescherming vervangen.
- Strak geweven textiel van synthetische vezels beschermt beter tegen zonnebrand dan los linnen.
- T-shirts en broeken met lange mouwen bedekken armen en benen.
- Hoofddeksels beschermen tegen zonnebrand op de hoofdhuid
- Petten of brede hoeden voorkomen zonnebrand in het gezicht
- Gebruik speciale UV-shirts voor kinderen als je staat of in de bergen bent
- Blootgestelde lichaamsdelen zoals handen en nek moeten worden ingesmeerd met zonnebrandcrème
Toverhazelaar - variëteiten, snijden, werking & producten
Naar Toverhazelaar
Labiale scheur - Symptomen, oorzaken & behandeling
Naar Labiale scheur
Waterpokken - symptomen, vaccinatie, infectie en behandeling | Hamelis
Naar Waterpokken
Hameli's visie
Naar Visie
Coccygeale fistels herkennen en behandelen
Naar Coccygeale fistels
Hardnekkige schimmelnagels behandelen
Naar SchimmelnagelsHamelis experts
Naar Experts
Pruritus - Oorzaken, symptomen en behandeling
Naar Pruritus
Anale fissuur - Symptomen. Oorzaken & huismiddeltjes
Naar Anale fissuur
Huiduitslag - oorzaken en behandeling
Naar Huiduitslag
Seborroïsch eczeem - Symptomen, oorzaken & behandeling
Naar Seborroïsch eczeem
Anale fistels - symptomen, oorzaken & behandeling
Naar Anale fistels
Anaal eczeem duurzaam behandelen
Naar Anaal eczeem
Luierdermatitis - oorzaak en behandeling van pijnlijke babybilletjes
Naar Luieruitslag
Intertrigo - Oorzaak, symptomen en behandeling van de huidwolf
Naar Intertrigo
Droge huid - Wat helpt ertegen?
Naar Droge huid
Anale verzakking: symptomen, oorzaken, behandeling
Naar Anale verzakking
Netelroos - Oorzaak, symptomen en behandeling
Naar Netelroos
Schurft - symptomen, oorzaak en behandeling
Naar Schurft
Rosacea in het gezicht - symptomen, oorzaken en behandeling
Naar Rosacea
Herpes genitalis - vrouw, man & symptomen
Naar Herpes genitalis
Krabben - Intieme zone, symptomen & behandeling
Naar Krabben
Dermatitis perioralis - symptomen, behandeling & huismiddeltjes
Naar Dermatitis van de voorzijde
Contactallergie - symptomen en behandeling
Naar Contact allergie
Vaginale schimmel - Symptomen, oorzaken & behandeling
Naar Vaginale mycose
Vaginale droogheid - symptomen, oorzaken & behandeling
Naar Vaginale droogheid
Aambeien - Oorzaak, symptomen, huismiddeltjes & behandeling
Naar Aambeien
Anaal abces: symptomen, herkenning, oorzaken & behandeling
Naar Anaal abces
Ringworm: Symptomen, oorzaken & behandeling
Naar Ringworm
Eczeem - symptomen, oorzaken en behandeling
Naar Eczeem
Huidschimmel - oorzaak, symptomen en behandeling
Naar Huidschimmel
Littekens - behandeling en verwijdering
Naar Litteken
Roos korstmos - symptomen, oorzaken en behandeling
Naar Roos korstmos
Angio-oedeem - symptomen, oorzaken en behandeling
Naar Angio-oedeem
Atopische dermatitis bij kinderen, volwassenen en huisdieren
Naar Atopische dermatitis